„Nagroda w wychowaniu dziecka”

Nagradzanie dziecka ma na celu zachęcanie go do właściwego postępowania, podtrzymuje i utrwala pozytywne cechy i zachowania dziecka. Dziecko, które jest nagradzane, nabiera wiary w siebie, zaufania do swoich możliwości, czuje, że jest kochane i akceptowane przez rodziców. Poza tym otrzymywanie nagród jest dla dziecka źródłem pozytywnych uczuć, radości, dobrego samopoczucia. Dzięki nagradzaniu umacniają się więzi emocjonalne między dzieckiem a osobami nagradzającymi.

Rodzaje nagród:

• pochwała, uznanie
• uśmiech, przytulenie dziecka
• wspólne atrakcyjne spędzanie wolnego czasu
• sprawianie dziecku przyjemności
• wizyta u kolegi, koleżanki lub zaproszenie ich do domu
• nagrody rzeczowe
• pieniądze (kieszonkowe, do skarbonki)
• zwolnienie z obowiązku
• uzyskanie jakiegoś przywileju
• obdarzenie dziecka zaufaniem

Nagrody powinny być związane z tym, co dziecko lubi, co sprawia mu przyjemność. Nagradzać dzieci trzeba nie tylko za to, co zrobiły dobrze, ale również za powstrzymanie się od złego zachowania. Im młodsze dziecko, tym nagrody powinny być bardziej konkretne, jednak z wiekiem powinno się raczej zastępować nagrody rzeczowe pochwałami, akceptacją - słownym wyrażaniem naszej aprobaty i zadowolenia z zachowania dziecka.
Dziecko powinno wiedzieć, za co i dlaczego dostaje nagrodę, powinno też na nią zapracować. Nadmierna ilość nagród uzyskiwanych bez odpowiedniego uzasadnienia i bez wysiłku ze strony dziecka powoduje, że ich wartość maleje, a nagradzanie przestaje być skuteczne.

Jak chwalić dziecko?

JEŚLI CHCESZ MIEĆ DOBRE DZIECKO. CHWAL JE WIELE RAZY W CIĄGU DNIA. A JEŚLI MYŚLISZ, ŻE NIE MASZ ZA CO, TO WYMYŚL (NP. ZA PODANIE CI KSIĄŻKI)

Kiedy chwalimy, unikajmy:

• „zakazanych” słów i zwrotów – np. tym razem, w końcu, wreszcie, prawie, jak chcesz, to potrafisz,
• ukrytej krytyki – tak, ale…(np. „Pokolorowałeś ładnie obrazek, ale powychodziłeś trochę za linię”.)
• „nie” w pochwale –(np. „Nie pobiłaś się z siostrą”) pochwała ma mówić o tym, co zrobiliśmy dobrze (lepiej powiedzieć  „Bawiłaś się zgodnie z siostrą”)
• przysłówków i przymiotników, bo są oceną, którą można podważyć

Bardzo skuteczna jest tzw. pochwała opisowa, która polega na tym, że chwalimy dziecko za konkretne zachowanie.

Składowe pochwały opisowej:

• opis tego, co widzę
• nazwa cechy
• nazwanie naszych uczuć

Przykłady:

• Pamiętałeś o wyniesieniu śmieci (opis), cieszę się (uczucia), że jesteś obowiązkowy (nazwa cechy, którą dziecko się wykazało).
• Posprzątałaś cały swój pokój (opis)– to się nazywa pracowitość (cecha)– sprawiłaś mi tym wielką przyjemność(uczucia).

Pamiętajmy, że wychowaniu dziecka powinno się bazować przede wszystkim na nagradzaniu, wzmacnianiu tych zachowań, na których nam zależy.

Wychowanie nie jest łatwym zadaniem, często wymaga z naszej strony dużo wysiłku i cierpliwości. Nikt nie rodzi się z umiejętnościami bycia rodzicem, więc warto czasem dać sobie prawo do popełniania błędów – starajmy się jednak na tych błędach uczyć. Jeśli zaś w naszym postępowaniu wobec dziecka będziemy się kierować przede wszystkim miłością i faktycznym dobrem naszej pociechy, nasze starania powinny przynieść pozytywne rezultaty.

Opracowała: mgr Gertruda Grzejszczyk