„Czy  warto czytać dzieciom..?”

Czytanie jest jednym z bardzo ważnych źródeł oddziaływania na osobowość dzieci, młodzieży i dorosłych. Codzienne głośne czytanie jest szczepionką przeciwko wielu niepożądanym wpływom
i zagrożeniom dla umysłu i psychiki dziecka ze strony współczesnej cywilizacji.
Sprzyja w poznaniu świata, rozszerzaniu kręgu doświadczeń, rozwijaniu uczuć wyższych, kształtowaniu systemów wartości i postaw moralno-społecznych i estetycznych oraz wypełnianiu wolnego czasu

       To RODZICE są pierwszymi osobami czytającymi małemu dziecku.  Powinni być świadomi, że ich dzieci prócz potrzeb materialnych mają również potrzeby psychiczne, które są ważniejsze od tych pierwszych. To rodzina zaspokaja te potrzeby w pierwszej kolejności. Jej właściwy klimat czyni bardzo skutecznym oddziaływanie pedagogiczne i wychowawcze. Jak wiemy osobowość człowieka zaczyna kształtować i rozwijać się od wczesnego dzieciństwa - podstawowe znaczenie w tym rozwoju ma wiek przedszkolny. Jest to okres, w którym dziecko doznaje pierwszych przeżyć emocjonalnych, dokonuje pierwszych obserwacji i gromadzi swoje spostrzeżenia, doświadczenia, zdobywa wzorce postępowania. Umysł dziecka jest tak chłonny, że powinno się starannie wybierać
i dostarczać odpowiednie słowa, sytuacje i przeżycia. Pierwsze kontakty dziecka z książką rozpoczynają się już w okresie przedpiśmiennym i polegają na traktowaniu bajki  jako zabawki, przedmiotu do manipulowania. W miarę dorastania, zdobywania estetycznych doświadczeń,, pojawia się i rośnie świadomość specyficznej funkcji słowa w literaturze. Pojawiające się w utworach sposoby zachowania, pozytywne postawy wobec życia, właściwego stosunku do ludzi, utrwalają się
w psychice dziecka, tworząc tym samym określone cechy jego osobowości, kształtują jego zachowanie, nawyki, przekonania, charakter, jak również pomagają dokonać wyboru.

        W pracy przedszkola bardzo szeroko wykorzystywana jest literatura dziecięca zwłaszcza bajki, wiersze, opowiadania czy baśnie. Pomaga ona dotrzeć do dzieci i w przystępny dla nich sposób przybliżyć im wartości moralne, zrozumieć pewne zależności. Pomaga także nauczycielom urozmaicać zajęcia prowadzone z dziećmi. Wiersze, bajki, opowiadania sprzyjają rozwijaniu wyobraźni, stanowią inspirację do prac plastycznych, jak również zachęcają dzieci do odtwarzania ich treści w zabawach twórczych i ciekawych formach aktywności teatralnej.   Słuchanie opowiadania nauczyciela, rozmowy o treści ilustracji książkowej, oglądanie inscenizacji teatralnej emocjonalnie angażuje dzieci i wyzwala w nich spontaniczne reakcje.

            Początkowo książka w rękach dziecka jest tylko pewnego rodzaju zabawką - przedmiotem manipulacyjnej zabawy. Dziecko stopniowo zaczyna interesować się obrazkami, ale to zainteresowanie jest zmienne i krótkotrwałe. Dopiero nauczyciel lub rodzic mogą zainteresować dziecko treścią książki, w sugestywny sposób przekazać treść, odwołując się do uczuć i wyobraźni dziecka. W ten sposób obok zabawki, umiejętnie dobrana na miarę najmłodszych przedszkolnych czytelników, książka zaczyna zajmować coraz więcej miejsca w życiu małego dziecka. Stosowana 
w atrakcyjny sposób, gdy obraz i słowa tekstu łącza się z działaniem stają się odtąd nieodłącznym towarzyszem zabaw i zajęć. Należy jednak pamiętać, że dziecko samo nie upomni się o książkę. Nie jest to bowiem tak naturalna potrzeba jak zabawa. Od nas więc zależy, czy wprowadzimy dziecko
w ten specyficzny świat wartości, które warto przejąć, czy nauczymy je odróżniać dobro od zła, podając literackie wzory postępowania. Żyjemy w cywilizacji telewizyjnej, w której wychowują się nasze dzieci.

 Badania naukowe  wykazują szkodliwość nadmiernego oglądania przez nie telewizji .Telewizja nie rozwija u dzieci myślenia i skraca ich przedział uwagi, wiele programów wywołuje lęki i niepokój oraz znieczula na agresję. Dlatego też powinniśmy codziennie dzieciom czytać np. bajki.

              Bajka kształci i wyrabia u małego odbiorcy smak estetyczny, pobudza i wzbogaca jego wyobraźnię. Głośne czytanie bajek dziecku:

• Zapewnia emocjonalny rozwój dziecka
• Uczy wartości moralnych
• Poszerza wiedzę ogólną, rozbudza zainteresowania
• Buduje mocną więź między dorosłym i dzieckiem
• Rozwija wrażliwość i empatię
• Uczy myślenia, poprawia koncentrację
• Zapobiega uzależnieniu od telewizji i komputera
• Kształtuje na całe życie nawyk czytania i zdobywania wiedzy .

My jako dorośli musimy pamiętać, że czytanie powinno się kojarzyć dziecku z radością,
a nigdy z przymusem, stresem, nudą lub karą. Wybierajmy do czytania tylko te bajki, które:

•  Mają sens i są dla dziecka ciekawe
• Są napisane lub przetłumaczone poprawną polszczyzną
• Są dostosowane do wrażliwości dziecka- nie wzbudzają niepokojów i lęków
• Promują pozytywne, godne do naśladowania wzorce zachowań
• Uczą szacunku wobec ludzi, innych istot, prawa
• Budują pozytywny stosunek do świata i wiarę w siebie .

                                                                                                         Opracowała: mgr Dorota Niemirska